Bitkilerde Fotosentez Ürünlerinin Taşınması

Fotosentez sonucu oluşan organik besinler, floem tarafından bitkinin diğer kısımlarına taşınır. Floemde besinlerin taşınması, ksilemin aksine çift yönlüdür ve bu taşınma sırasında enerji harcanır. Floemde besin maddelerinin taşınma­sı ksilemdeki su ve mineral taşınmasına göre yavaştır.

Bitkilerde fotosentez sonucu üretilen besinlerin floemde taşın­ması basınç akış teorisi ile açıklanır. Basınç akış teorisine göre fotosentezin gerçekleştiği, besinin üretildiği hücreler kaynak, besinlerin floemle taşınarak kullanıldığı veya depolandığı hücreler ise havuz olarak adlandırılır. Bu teoriye göre bitkide besinin taşınması aşağıdaki sıralamada gerçekleşir:

Basınç akış teorisine göre fotosentez ürünlerinin taşınması
Basınç akış teorisine göre fotosentez ürünlerinin taşınması
  1. Fotosentez sonucu kaynak hücrede oluşan besin maddeleri arkadaş hücrelerine geçer.
  2. Besin maddelerinin arkadaş hücrelerinden kalburlu borulara geçişi, kalburlu boru hücrelerinin hücre içi yoğunluğunu artırır. Kalburlu boru hücreleri artan ozmotik basınçla ksilemden su çeker.
  3. Suyun kalburlu boru hücrelerine girmesiyle ozmotik basınç azalırken turgor basıncı artar ve turgor basıncının etkisi ile hücre içindeki besin içeren sıvı bulunduğu hücreden, diğer hücreye geçer.
  4. Basınç akış teorisi ile kalburlu boru hücrelerinde ilerleyen besinler, depo edileceği yere geldiğinde difüzyon ya da aktif taşıma ile önce arkadaş hücrelerine oradan da depo edileceği havuz hücrelerine geçerek depolanır.
  5. Havuz hücrelerine geçen besin maddelerinden dolayı ozmotik basınç düşer. Kalburlu borular içerisindeki su tekrar ksileme geçer.

Yorum yapın