Klonlama Programları – İlk Klonlama Ne Zaman Yapılmıştır?

Genetik bilginin tamamının kopyalanması ile aynı genetik bilgiye sahip kopya canlılar elde edilebilmektedir. İlk klonlama denemeleri 1952’de kurbağalarda, 1979’da farelerde, 1984’te koyunlarda ve 1986’da sığır embriyolarında yapılmıştır. Klonlama kavramı; 1997 yılında İskoç bilim insanı Dr. Ian Wilmut (İyan Vilmut) ve ekibinin koyun “Dolly” yi (Doli) üretmeleri ile geniş kitlelerce duyulmaya başlamıştır.

Yetişkin bir dişi koyunun bedeninden aldıkları bir hücrenin (meme hücresi) çekirdeğini, başka bir koyuna ait çekirdeği çıkarılmış yumurta hücresine enjekte etmişlerdir. Bu yumurtayı da pek çok kez bölünerek, embriyo hâline gelince üçüncü bir koyunun rahmine (taşıyıcı dişi koyun) yerleştirmişlerdir. Beş ay sonra genetik annesinin ikizi olarak Dolly’nin doğduğu görülmüştür.

Dr. Wilmut’un klonlama çalışması
Dr. Wilmut’un klonlama çalışması

Wilmut ve ekibi, Dolly’yi elde edinceye kadar aynı işlemi 277 kere tekrarlamışlardır. 5 Temmuz 1996 tarihinde ilk klon kuzu dünyaya gelmiş olmasına rağmen doğumu, uzun süre medyadan gizlenmiştir. Haberin Şubat 1997 tarihinde basına sızmasıyla haber, dünyada en çok ilgi gören olayların başında yer almıştır.

Dolly’ye özel diyetler uygulanmış ve özenle bakılmıştır. Dolly’nin kısır olduğu düşünülmüş fakat 1998 yılında doğal yollarla bir kuzusu olduğunda bütün bu düşüncelerin aksi kanıtlanmıştır. Dolly daha sonraki zamanlarda yeniden hamile kalmış ve hayatının sonuna kadar 6 tane kuzusu olmuştur. 14 Şubat 2003 tarihinde Dolly’nin hastalanarak öldüğü basına duyurulmuştur.

Klonlama çalışmalarına Dolly’den sonra da devam edilmiştir. Elde edilen sonuçlarla günümüze kadar pek çok çalışma yapılmıştır. Ülkemizde ilk klonlama, İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Döllenme ve Suni Tohumlama Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sema Birler başkanlığındaki ekip gerçekleştirmiştir. Oyalı adlı koyun, 21 Kasım 2007 tarihinde “Klon Koyun Üretimi Projesi” ile dünyaya gelmiştir. “Türkiye’nin ilk klonlanan canlısı” olma özelliğini taşımaktadır. Türkiye’nin ilk klon buzağısı Efe ise 19 Ağustos 2009 tarihinde dünyaya gelmiştir. “Efe, dün­yada ilk klonlanan Anadolu yerli sığırı” olarak bilinmektedir.

Yorum yapın