Siber zorbalık nedir ve siber zorbalık hangi şekillerde karşımıza çıkar?
Siber Zorbalık Nedir?
Son yıllarda sıklıkla duyduğumuz siber zorbalık kavramı, internet çağında ortaya çıkan yeni bir zorbalık türüdür. Hızla gelişen internet teknolojileri, insanlara yeni sosyalleşme olanakları sunmaktadır.
Anlık mesajlaşma, etkileşim ve kimliğini gizleme gibi özelliklere sahip olan yeni iletişim ortamları, birtakım riskler barındırmaktadır. Sosyal ağlar, mesaj grupları ve dijital oyunlar en çok da internet ile iç içe olan gençlerin ilgisini çekmektedir.
Araştırmalar, gençler ve çocukların interneti günlük yaşamlarının vazgeçilmez bir parçası olarak gördüğünü, arkadaşlarıyla buluşmak ve vakit geçirmek amacıyla internet kullandığını göstermektedir. Ancak bu sosyal etkileşim alanı, sınırları tam olarak kontrol edilemeyen geniş bir alandır. Bu nedenle çocuk ve gençlerin çevrimiçi ortamda karşılaştıkları en önemli risklerden biri de siber zorbalıktır.
Siber zorbalık, çocuklar ya da ergenlerin başka çocuklar ya da ergenler tarafından internet, dijital teknolojiler ya da cep telefonları aracılığıyla eziyet, tehdit, taciz, küçük düşürülme, utandırılma ve benzeri şekillerde hedef alınmasını ifade etmektedir. Başka bir ifadeyle, elektronik iletişim araçları kullanılarak bir kişi ya da gruba yönelik zarar ya da rahatsızlık verici eylemlerde bulunmak şeklinde tanımlanabilir
Siber zorbalık bir şiddet türüdür. sanal ortamda gerçekleşmiş olması, ‘gerçek’ olmadığı anlamına gelmemektedir.
İnternet kullanım oranlarındaki artış ve kullanım yaşının giderek düşmesine paralel olarak, tüm dünyada siber zorba ve kurban olma oranları da giderek artmaktadır.
Siber Zorbalık Hangi Şekillerde Karşımıza Çıkar?
Siber zorbalık farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Aşağıdaki davranışlar siber zorba davranışların örnekleridir;
- Mobil cihazlar aracılığıyla bireylerin görüntülerini izinleri olmaksızın çekip paylaşmak,
- Diğer kullanıcılara sosyal ağlar ya da sohbet odaları gibi çevrimiçi ortamlarda aşağılayıcı, alay edici, öfke dolu, kaba, cinsel taciz veya şiddet içeren mesajlar göndermek,
- Birinin kişisel bilgilerini rızası ve haberi olmadan internet ortamında paylaşmak,
- Sosyal ağlarda birisi hakkında dedikodu yaymak ya da özel hayatıyla ilgili konuları açık etmek,
- Bir kişiye ilişkin karalayıcı, aşağılayıcı web sayfaları hazırlamak,
- Başkası adına sahte hesap açıp, onun kimliğine bürünmek,
- Bir kişinin çevrimiçi ortamdaki tüm hesaplarını ısrarlı biçimde takibe almak,
- Sosyal ağlardaki paylaşımlarına sürekli olumsuz yorumlar yapmak,
- Ortak tanıdıkları etkileyerek hedef olarak seçilen bireyi, arkadaş listelerinden silmelerini ve bloke etmelerini, yani sosyal olarak dışlamalarını sağlamak…
- Siber Zorbalık Nedir? Siber Zorbalık Hangi Şekillerde Karşımıza Çıkar?
- Siber Zorbalık Ne Kadar Yaygın? Siber Zorbalığın Duygusal ve Davranışsal Sonuçları Nelerdir?
- Ebeveynler Siber Zorbalıkla Mücadele için Neler Yapabilir?
- Siber Zorbalıkla Mücadelede Okul Yönetimi ve Öğretmenlerin Rolü Nelerdir?
- Çocuklarımı Siber Zorbalıktan Korumak İçin Neler Yapabilirim? Dijital Ortamda Çocuklarımın Güvenliği İçin Hangi Önlemleri Alabilirim?
Kaynakça: Siber zorbalik nedir? Nasil mücadele edilir? – Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü ve Bilişim Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Emel Baştürk Akca