Yunan İsyanı (1820-1829)

Yunanistan’da Osmanlı Devleti’nden ayrılarak bağımsız bir devlet kurma düşüncesi, Rusya ve Fransa tarafın­dan yayılmıştır. Bu devletler, Osmanlı toprakları üzerindeki çıkarlarını sağ­lamak için azınlıkların bağımsızlık hareketlerini desteklemiş ve Os­manlı’nın yıkılmasını hızlandırmak istemiştir.

1815 Viyana Kongresi’nden güçlenerek çıkan Rusya, Yuna­nistan’daki milliyetçilik duygularını alabildiğine kışkırtmış ve 1821’de Mora’da çıkan ayaklanmada başrol oynamıştır.

Yunan İsyanı (Tablo)
Yunan İsyanı (Tablo)

İngitere’nin Yunanistan Politikası

İngiltere, Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü koruma politikasını sürdürmesine rağmen Mora İsyanı’nda Yunan bağımsızlığını desteklemiştir. Böylece İngiltere, bağımsızlığını kazanacak olan Mora Yarımadası’nın, Rus etkisi altına girme­sini engellemeyi amaçlamıştır.

Ayrıca İngiltere, yapacağı yar­dımından sonra doğacak minnet duygularından yararlanarak Yunanistan üzerindeki etkisini artırmayı amaçlamıştır. Böylece Doğu Akdeniz’de olası Rus genişlemesine karşı stratejik bir müttefik kazanmıştır. (Oral Sander, Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, s.299’dan düzenlenmiştir. meb ders kitabı)

Osmanlı Devleti, Mora’da başlayan isyanın genişlemesi üzerine Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’dan yardım istemiştir. Mısır Valisi’nin de desteğiyle isyanın direnci kırılmıştır. Bunun üzerine İngiltere, Rusya ve Fransa’nın ortak donanması, 1827’de Navarin’de Osmanlı donan­masını yakmıştır.

Navarin’de Osmanlı donanmasının yakılması (Tablo)
Navarin’de Osmanlı donanmasının yakılması (Tablo)

Bunun yanında, 1828’de başlayan Osmanlı-Rus Savaşı sonunda imzalanan 1829 Edirne Antlaşması ile Osmanlı Devleti, Yunanistan’ın bağımsızlığı­nı kabul etmiştir. Yunan Devleti’nin kuruluşu Osmanlı Devleti’nin dağıl­masında başlangıç noktası olmuştur. Çünkü çok uluslu bir yapıya sahip olan Osmanlı halkı için bağımsız Yunan Devleti bağımsızlık faaliyetleri için bir örnek oluşturmuştur.

Yorum yapın