Türk tarihinde Hunlardan itibaren bir cihan imparatorluğu olma arzusu ve dünyaya düzen verme ülküsünün olduğu görülür. Türk hakanları; “Güneş bayrağımız, gökyüzü çadırımız.” diyerek bu ülküyü ifade etmişlerdir.
Orhun Yazıtları’nda da ifade edildiği gibi Türk Cihan Hâkimiyeti, Güneş’in doğduğu yerden battığı yere kadar olan coğrafyanın Türk hükümdarı tarafından idare edilmesi ülküsüdür. Türk Cihan Hâkimiyeti anlayışındaki Nizam-ı Âlem Ülküsü, Tanrı adına dünya nizamını sağlama ve Türk adaletini dünyanın her tarafına yayma anlayışıdır.
Orhun Yazıtları’nda Bilge Kağan’ın; “İlliyi ilsizleştirdik, kağanlıyı kağansızlaştırdık. Diz- liye diz çöktürdük, başlıya baş eğdirdik. Tanrı yardım ettiği için gözle görülmeyen, kulakla işitilmeyen yerleri milletime kazandırdım. Tanrı buyurduğu için dört taraftaki milleti
düzene sokup tertipledim. Türk Milleti yerinde hiç durmasın… Gece uyuyacağım gelmedi, gündüz oturacağım gelmedi.” sözleri, Türklerin vatanseverlik ve dünyaya nizam verme düşüncesini desteklemektedir. Dört taraftaki milletleri düzene koyma çabası da Kızıl Elma anlayışının bir göstergesidir.
Türklerin Kızıl Elma ülküsü, sabit ve belirli bir kavram veya yer değil, soyut bir ülkü kavramıydı. Bu nedenle her dönemin kültürü, o dönemin Kızıl Elma ülküsünü belirlerdi. Bu anlayışa göre somut bir hedef belirlenip o hedefin üzerine gidilir, oraya varılsa da Kızıl Elma bu defa daha ileride ve yine belirli bir yere gider, ona hiçbir zaman ulaşılamaz.
Türklerde Kızıl Elma düşüncesi, uzun vadeli stratejiler oluşturulmasında ve yeni hedefler belirlenmesinde önemli bir yere sahipti. Çünkü Türkler, bu ülkü sayesinde dinamik bir yapıya sahip olmuş ve belirlenen yeni hedeflere doğru yoğunlaşmıştır.
İlk Türk Devletlerinde Devlet Teşkilatı
Kaynak: MEB Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi ders kitabı