Kimyasal enerjiyi, mekanik enerjiye dönüştüren sistemdir. Kasılabilirlik birçok hücre tipinde görülebilen bir özelliktir. Ancak bu özellik kas hücrelerinde çok yüksek seviyelerde gerçekleşir. Sistem kasıldığında güç, enerji ve ısı üretir; böylece hareket meydana gelir. Hareketler kasılma ve gevşeme şeklinde gerçekleşir.
Kaslar, aynı zamanda vücudu ve organları çevreden gelebilecek darbelere karşı koruyarak destek görevini de üstlenir. Kasın durumunun değerlendirilmesinde, sinir ileti hızı hesaplanmasında, refleks muayenelerinde kullanılan kasın elektriksel aktivitesinin yazdırılmasına elektromiyogram (EMG) denir.
Kas doku hücreleri, diğer bazı doku hücrelerine göre değerlendirildiğinde daha uzundur; bu şeklinden dolayı kas lifi (kas hücresi) adını alır. Kas doku hücrelerinin zarına sarkolemma, sitoplazmasına sarkoplazma, endoplazmik retikulumuna sarkoplazmik retikulum denir. Hücrelerin enerji ihtiyacı fazla olduğu için sarkoplazmada çok sayıda mitokondri ve sarkoplazmik retikulum bulunur.
Ayrıca sarkoplazmada kasılıp gevşeme özelliği olan, birbirine paralel uzanmış miyofibril denilen telcikler vardır. Miyofibriller, aktin ve miyozin adı verilen protein iplikçiklerden (miyofilament) oluşmuştur. Aktin birbiri üzerine sarmal yapmış iki protein zinciridir. Her aktin molekülünde miyozin ve kalsiyum iyonları için bağlanma yeri vardır. Miyozin moleküllerinin her biri büyük küresel başla sonlanmış, birbiri üzerine sarılı iki protein zinciridir.
| Miyofibril: Kas dokusunda bulunan ve kas dokusunun en önemli özelliği olan kasılmayı ve gevşemeyi sağlayan protein iplikçiklerinin oluşturduğu topluluktur. İnce aktin filamentleri ve kalın mi- yozin filamentleri içeren miyofibriller, kas hücresinde uzunlamasına demetler biçiminde görülür. |
Kas dokuyu oluşturan miyofibriller açık ve koyu bölgelerden oluşan bantlaşma şeklinde görülüyorsa çizgili kas adını alır. İskelet kasları ve kalp kası çizgili kas yapısındadır. Miyofibrilleri bantlaşma yapmayan kaslar ise düz kas olarak isimlendirilir.
| Aktin ve miyozin olarak adlandırılan miyofilamentler, tüm kas çeşitlerinde kasılıp gevşemeyi sağlayan yapılardır. |