Eşeysel bezler, Timüs bezi ve Epifiz bezine bakalım.
Eşeysel Bezler
Dişide ovaryum, erkekte testis adını alan eşeysel bezler; androjenler, östrojen ve progesteron olarak adlandırılan steroit yapılı hormonları üretir ve salgılar. Dişide yumurtalıklarda, erkekte ise testislerde üretilen bu hormonlar, büyüme ve gelişmeyi düzenleyerek üreme döngülerini ve eşeysel davranışları kontrol eder.
Ovaryum, dişilerde karın boşluğunda bulunur. Östrojen ve progeste- ron hormonlarını salgılar. Östrojen, ergenlik döneminde ikincil dişilik özelliklerinin (meme bezlerinin büyümesi, sesin incelmesi, omuzların dar olması, vb.) ortaya çıkmasını sağlar. Bunun yanında yumurta kanalını, ovaryumu, döl yatağının (uterus) büyüyüp gelişmesini uyarır. Progesteron ise döl yatağını, embriyonun tutunup gelişebilmesi için uygun hâle getirir.
Testislerde, bulunan leydig hücreleri tarafından testosteron hormonu salgılanır. Testosteron, spermlerin olgunlaşmasını sağlar. Ergenlik döneminde ikincil erkeklik özelliklerinin (sesin kalınlaşması, vücut kıl- lanması vb.) ortaya çıkmasını ve sperm oluşumu için testislerin normal gelişimini sağlar.
Östrojen, progesteron ve testosteron hormonlarının sentezi, ön hipofiz hormonları olan FSH ve LH ile kontrol edilir. FSH ve LH ise hipotalamus tarafından denetlenir. |
Timüs Bezi
Göğüs kemiğinin üzerinde bulunan endokrin bezdir. Timozin adında bir hormon salgılar. Timüs bezinin; büyüme, eşeysel olgunluğa ulaşma ve T lenfositlerini uyararak bağışıklık sistemi üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir.
Epifiz Bezi
Beyin yarım kürelerinin arasında bulunan endokrin bezdir. Salgısı melatonin hormonudur. Melatonin hormonu derinin renklenmesinde görev alır. Asıl işlevi ise, mevsimsel gün uzunluğu ve ışığa bağlı olarak vücudun biyolojik ritminin düzenlenmesini sağlamaktır.
Gece salgılanan melatonin hormonunun, gecenin uzunluğuna göre salgılanma miktarı artar. Bu hormon gece daha çok salgılanarak vücudun biyolojik ritminin düzenlenmesinde rol oynar.
Endokrin Bezler ve Hormonlar Nelerdir?
- Hipofiz Bezi – Nerede, Hangi Hormonları Üretir, Görevleri Nelerdir?
- Tiroit Bezi – Nerede, Hangi Hormonları Üretir, Görevleri Nelerdir?
- Paratiroit Bezi – Nerede, Hangi Hormonları Üretir, Görevleri Nelerdir?
- Böbrek Üstü Bezi – Nerede, Hangi Hormonları Üretir, Görevleri Nelerdir?
- Pankreas – Nerede, Hangi Hormonları Üretir, Görevleri Nelerdir?
- Eşeysel Bezler, Timüs Bezi ve Epifiz Bezi – Hangi Hormonları üretirler, Görevleri Nelerdir?