Osmanlı Devleti’ni Paylaşma Projesi

1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’yla Kırım’ı ele geçirme yönün­deki engelleri aşan Rusya, Osmanlı toprakları üzerinde daha geniş emeller beslemeye başlamıştır. II. Catherine’nin (Katerina) genel olarak “Yunan (Grek) Projesi” olarak bilinen bu emeliyle Osmanlı topraklarının paylaşılması ve eski Bizans’ın canlandırılması amaç­lanmıştır.

Osmanlı Devleti’nin paylaşılmasını sadece II. Katerina değil Avusturya İmparatoru II. Joseph (Jozıf) de istemiştir. Planla­rını gerçekleştirmek için iki lider 1780’de Avusturya’da bir araya gelmiş ve aldıkları kararları imzalamışlardır.

Rusya ile Avusturya’nın bu ittifakı, Avrupa’daki siyasi dengeyi temelden sarsacak niteliktedir. Bu planın genel amacı Osmanlı ların Avrupa’dan atılması ve topraklarının kendi aralarında pay­laşılmasıdır. II. Katerina bu planla İstanbul, Trakya, Makedonya, Bulgaristan ve Kuzey Yunanistan’la birleşerek yeni bir Bizans İmparatorluğu kurmayı istemiştir. Balkanlarda birçok bölgenin ise Avusturya’ya verilmesi öngörülmüştür. Osmanlı topraklarını paylaşmayı öngören bu proje, Avusturya İmparatoru II. Joseph’in ölmesiyle uygulanamamıştır.

Osmanlı Devleti ile Avrupalı Tüccar Devletler Ünlü Fransız düşünürü Montesquieu “Türklerin imparatorluğu, şu sıralarda Bizanslıların eskiden düştüğü zayıflık derecesindedir. Ancak daha uzun süre yaşamaya de­vam edecektir. Çünkü toprak ele geçirme isteğiyle Osmanlı Devleti’ni tehlikeye atacak imparatorlar bulunsa bile Avru­pa’nın tacir ülkeleri çıkarlarına öylesine bağlıdır ki hemen Osmanlıların yardımına koşar.” demiştir. (Trandafir G. Djuvara (Romanyalı Diplomat), Türk İmparatorluğu’nun Paylaşılması Hakkında Yüz Proje, s.1’den düzenlenmiştir.MEB)

• Osmanlı Topraklarını Paylaşma Mücadelesi
  1. Osmanlı Devleti’ni Paylaşma Projesi
  2. Şark Meselesi (Doğu Sorunu)
  3. XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti ve Büyük Güçler
  4. Viyana Kongresi ve Uluslararası Sorunlar
  5. Mora İsyanı ve Yunanistan’ın Kurulması
  6. Kırım Savaşı (1853-1856) ve Paris Konferansı (1856)
  7. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi)
  8. Berlin Kongresi
  9. Berlin’de Ermeni Meselesi – Berlin’de Makedonya Sorunu
  10. Siyasi Birliklerini Sağlayan Almanya ve İtalya
  11. Üçlü İttifak ve Üçlü İtilaf Oluşumları